wtorek, 7 października 2014

Dla zdrowia - probiotyki, prebiotyki, synbiotyki

Probiotyk - greckie  pro bios znaczy dla życia. Nazwą tą określane są zarówno żywe bakterie (probiotyczne), jak i produkty, w których te mikroorganizmy występują.

Prebiotyk - stymuluje i wspiera działanie probiotyków, nie zawiera żadnych mikroorganizmów.  To pokarm, pożywka dla dobrych bakterii. Sprzyja namnażaniu się bakterii probiotycznych. 

Synbiotyk - to takie 2 w 1. W jednym preparacie znajdujemy połączenie dobroczynnych bakterii kwasu mlekowego (probiotyku) i pożywki, na której mogą wzrastać (prebiotyku). Dzięki obecności tej pożywki bakterie probiotyczne mają właściwe warunki do rozwoju i utrzymania wysokiej aktywności. Synbiotyki działają skuteczniej niż probiotyki i szybciej przywracają równowagę mikrobiologiczną organizmu.

W naszych organizmach żyje wiele bakterii, dobrych i złych (około 200 rodzajów). Organizm potrafi regulować równowagę pomiędzy nimi, jednak czasem potrzebny jest dodatkowy bodziec, by te samoregulujące działania wesprzeć. Proces chorobowy, leczenie antybiotykami, sterydami, hormonami, stres, palenie tytoniu, złe odżywianie, zmęczenie – to wszystko osłabia prawidłowe funkcjonowanie systemu odpornościowego. By mógł on powrócić do właściwego stanu konieczne jest zrobienie porządków z naszymi jelitami, ponieważ to właśnie w nich znajduje się 70-80% komórek układu immunologicznego. W tym celu należy spożywać odpowiednie kultury bakterii, zasilą te, które już działają dla naszego dobra. Wśród nich szczególne miejsce zajmują bakterie fermentujące mleko. Mają istotny wpływ na nasze zdrowie, na jakość i długość naszego życia. Mówimy o nich, że to bakterie probiotyczne.  Dają nam wiele różnych korzyści, wymienić można choćby następujące:

- Chronią przed zakażeniem lub niekorzystnym wpływem bakterii gnilnych i chorobotwórczych.
- Hamują rozwój patogenów.
- Zagrzewają organizm do walki w razie problemów zdrowotnych. Stymulują go.
- Wzmacniają odporność organizmu.
- Obniżają ryzyko zachorowania na nowotwory jelit.
- Zmniejszają dolegliwości żołądkowo – jelitowe.   
- Regulują pracę przewodu pokarmowego u ludzi w podeszłym wieku.
- Obniżają reakcje alergiczne na mleko.
- Pomagają zwalczać biegunki, na przykład poantybiotykowe.
- Poprawiają profil lipidowy u osób z wysokim poziomem cholesterolu.
- Zapobiegają nawrotom infekcji grzybiczych i bakteryjnych pochwy.
- Zapobiegają osteoporozie.

Probiotyki  można kupić w aptece, ale występują również naturalnie. Znajdziemy je w kefirze, jogurcie, maślance, a najwięcej w świeżym (jednodniowym) zsiadłym mleku (prosto od krowy). Innymi źródłami probiotyków są domowe kiszonki - kiszona kapusta, kiszone ogórki, kiszone buraki, kiszone pomidory, a także domowy kwas chlebowy, fermentowane nasiona roślin strączkowych, w mniejszym zakresie cytrusy, jabłka, ocet balsamiczny, czy soki / napoje warzywne i owocowe, fermentowane i niefermentowane. Kisić można prawie wszystko, róbmy to. Taka żywa żywność (z żywymi organizmami mikrobiologicznymi) wzmacnia siły obronne organizmu, jest naszym sojusznikiem. Co ciekawe, również w niektórych wędlinach znajdziemy bakterie z rodzaju Lactobacillus. Tym bakteriom zawdzięcza swój smak i wygląd na przykład salami. Bakterie konserwują je poprzez zakwaszenie.

Żywność sprzyjającą zdrowiu nazywa się również żywnością funkcjonalną. To bardzo szerokie pojęcie, na które brak jednolitej naukowej definicji. Różne są też kryteria podziału tej żywności. Wskazuje się, że ma ona między innymi charakter pro- i prebiotyczny. Ale może też to być żywność na przykład niskoenergetyczna, wysokobłonnikowa, niskosodowa, niskocholesterolowa, zmniejszająca ryzyko chorób krążenia, dla osób obciążonych stresem, czy z zaburzeniami metabolizmu, dla sportowców, dla kobiet w ciąży, dla niemowląt itd. Znaczna część produktów funkcjonalnych ma działanie wielokierunkowe. Produkty spożywcze nabierają cech żywności funkcjonalnej najczęściej w wyniku wzbogacenia w składniki bioaktywne.

Żywność probiotyczna, jak już wcześniej wyjaśniono, zawiera kultury bakterii fermentacji mlekowej (szczepy Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum i Lactobacillus rhamnosus oraz Bifidobacterium bifidum).

Prebiotyki to niestrawne składniki pożywienia. Docierają w niezmienionej formie do jelita grubego i tam są trawione przez „dobre” bakterie, pobudzają ich wzrost i aktywność. Występują między innymi w zbożach i ich przetworach (płatkach, kaszach, pieczywie), w cebuli, czosnku, bananach, cykorii, porach, pomidorach, szparagach, ziemniakach, nasionach roślin strączkowych, cytrusach. Oto niektóre działania prebiotyków:

- obniżają pH treści pokarmowej,
- zwiększają wchłanianie składników mineralnych z pożywienia,
- zapobiegają zaparciom,
- obniżają poziom cholesterolu,
- są zamiennikami tłuszczu i cukru,
- stosuje się je jako środek żelujący i teksturotwórczy,
- dają lepszy smak produktom,
- poprawiają stabilność (emulsji, piany),
- zatrzymują wilgoć,
- produkty są trwalsze,
- zwiększają odporność produktu na wysoką temperaturę.

Nie są to żywe organizmy ani leki. To najczęściej naturalnie występujące składniki żywności. Mogą być błonnikiem pokarmowym, ale nie każdy błonnik jest prebiotykiem. Prebiotyki są fermentowane przez ściśle określone bakterie, natomiast błonnik pokarmowy jest wykorzystywany przez większość mikroorganizmów bytujących w okrężnicy.  

I jeszcze ciekawostka z dzisiejszych doniesień na onet.pl.

Do tak zwanej żywności funkcjonalnej zaliczają się także pieczarki. Chodzi oczywiście o ich wyjątkowe właściwości prozdrowotne. Zawierają bowiem wartościowe białko, dobrze przyswajalne węglowodany i tłuszcze, potas, miedź, selen, jod, błonnik, witaminy -  A, E, z grupy B (w tym kwas foliowy), D. Pieczarki warto włączyć do diety ponieważ:

- zmniejszają apetyt, dają długotrwałe uczucie sytości,
- hamują wchłanianie tłuszczów,
- są niskokaloryczne,
- mogą zastępować czerwone mięso
- regularnie spożywane chronią przed efektem jo jo,
- ekstrakt z pieczarek ma właściwości antynowotworowe,
- obniżają ciśnienie krwi,
- obniżają poziom złego cholesterolu we krwi,
- wspomagają układ krążenia,
- wzmacniają odporność,
- wzmagają zdolności samonaprawcze organizmu,
- hamują namnażanie drobnoustrojów chorobotwórczych,
- wspomagają wchłanianie wapnia i fosforu,
- mają swój udział w zapobieganiu osteoporozie i chorobom stawów,
- chronią przed osłabieniem mięśni,
- zmniejszają ryzyko alergii,
- są naturalnym źródłem kwasu foliowego (floacyny),
- mają dobroczynny wpływ na wzrost, odbudowę komórek organizmu, anemię, zaburzenia trawienia, niedożywienie, biegunkę, apetyt, stany zapalne jamy ustnej i języka, bóle głowy, rozwój płodu. 

(Opracowałam na podstawie materiałów dostępnych w sieci.)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz