niedziela, 26 kwietnia 2015

O hipotermii i inne ciekawostki - BBC earth

Pokrótce o tym, co powinniśmy wiedzieć, by zachować zdrowie - na podstawie kolejnego odcinka programu telewizji BBC. 

Umiarkowany wysiłek fizyczny, w wymiarze minimum 150 minut tygodniowo, można zaliczyć w domu, wykonując różne domowe obowiązki. Nie wszystkie tego typu prace są „wartościowe”, przy niektórych się nie zmęczymy i takie się nie liczą. Ale już odkurzanie i zmywanie podłogi liczą się na pewno na poczet wspomnianej normy. A także koszenie trawy, sadzenie roślin w ogrodzie, mycie auta, mycie okien. Jeśli do tego dodamy energiczny spacer, rower i noszenie zakupów w koszyku, zamiast wożenia ich w wózku sklepowym, to możemy zapomnieć o siłowni. Należy też rozkładać ćwiczenia i prace na cały tydzień, bo lepiej coś robić krótko, ale codziennie. Każda chwila aktywności ma znaczenie, jest dobra dla serca. 

Na rozruszanie się, na pobudzenie umysłu dobra jest nie tylko kawa. Choć do niej akurat szybko się przyzwyczajamy i nie zawsze czujemy się po niej bardziej rześcy, bardziej przytomni. Dobrym „rozrusznikiem” okazuje się guma do żucia, to dobra alternatywa dla kofeiny. 

Jedna z najstarszych kampanii prozdrowotnych mówi o konieczności ograniczenia spożycia soli do 6 g dziennie. To zaledwie 1 łyżeczka, ona odpowiada jednej kanapce z boczkiem. Naukowcy przedstawiają, jak zawsze, wzajemnie wykluczające się teorie. Sód podnosi ciśnienie, ale znacznie słabiej niż na przykład alkohol. Zamiast martwić się niedoborami potasu, obniżającego ciśnienie, lepiej jeść więcej warzyw i owoców. Doskonałe okazują się tu banany, morele, brokuły. Mimo wszystko warto wprowadzać zdrowe zmiany, nawet jeśli nie są do końca przekonujące. Postuluje się, by przede wszystkim zmniejszyć dodatek soli w różnych produktach. Niech każdy sam sobie soli według własnego uznania. Spożycie soli na pewno wtedy zmaleje. Nie należy demonizować, sól nie jest naszym wrogiem numer jeden.

Żywność z omega 3 podobno zawiera wartościowe kwasy, rzekomo działa dobrze na nasze organizmy. Dowody nie są jednak zbyt przekonujące, brakuje dużych badań naukowych. Ale tłuste ryby rzeczywiście warto jeść, bo oprócz omega 3 dostarczają jeszcze innych ważnych dla nas składników. Dzięki nim obniża się ciśnienie krwi, mniej tłuszczu przemieszcza się w żyłach. Natomiast suplement omega 3 to nie to samo, co ryba. Tabletka wypada gorzej.

Leki przeciwbólowe zażywamy często, zbyt często, nie zawsze orientując się w ich składzie i sposobie działania. Popularna aspiryna okazuje się mniej skuteczna na ból głowy, może szkodzić nerkom. Ibuprofen jest podobny do aspiryny, dlatego nie należy łączyć tych leków. Szkodzi nerkom, żołądkowi. Pomaga na ból stawów, w bólach menstruacyjnych. Kodeina to lek starego typu. Opiat, który nasz organizm zamienia w morfinę i działa na mózg. Paracetamol jest bardzo skuteczny, nie ma skutków ubocznych. Należy jednak uważać, bo za duża dawka może być śmiertelna. Można go łączyć z ibuprofenem i kodeiną. Kofeina wzmacnia działanie paracetamolu.

I na koniec o hipotermii. Może występować niemal wszędzie. Wystarczy, że temperatura ciała spadnie o 2°C. Dwa stopnie to niewiele, o tyle możemy się gwałtownie ochłodzić wskakując latem do zimnej wody. Albo gdy latem w górach zmieni się pogoda, a my nie jesteśmy przygotowani na zimno i tracimy cenne ciepło.  Zagrożone są przede wszystkim osoby starsze i małe dzieci. Należy zwracać uwagę na typowe objawy – bladość, dreszcze, irracjonalne decyzje.

Postępowanie z osobą w hipotermii jest następujące:
Przenieść osobę w suche, osłonięte miejsce.
Zdjąć z niej mokrą odzież, ułożyć w ciepłym miejscu lub okryć (na przykład srebrną folią), jeśli chory był suchy.
Ostatecznie wystarczy do okrycia kurtka, śpiwór. W programie rozdano grupie osób jakieś plastikowe, pomarańczowe worki, w które weszli jak do śpiwora. Nie znam tego wyposażenia i trudno mi powiedzieć, co to dokładnie było. Wydaje się, że można je nosić w plecaku, jak srebrną folię, tak na wszelki wypadek.
Gdy więcej osób zagrożonych wyziębieniem - warto siedzieć blisko siebie, nie tracimy tyle ciepła.
NIE rozcierać ciała, NIE podawać alkoholu – krew podchodzi wtedy pod skórę i schładza ciało.
NIE podawać gorących napojów. NIE zażywać gorącej kąpieli.
TAK – podać ciepłą, słodką herbatę.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz